بی‌شک دستاورد ناشی از بررسی پدیده‌های اجتماعی و فرایند شکل‌گیری و تحولشان حاوی نکات بسیاری خواهد بود که می‌توان از آنها در بهبود موقعیت جاری و یا اصلاح اوضاع آینده استفاده کرد.دور از واقعیت نیست که این حکم کلی در خصوص تأمین اجتماعی نیز مصداق داشته باشد.تأمین اجتماعی نوین در اروپا مبتنی بر بستر اجتماعی و اقتصادی‌ای شکل گرفت که متناسب با نتایج رنسانس بود و از پیامدهای انقلاب صنعتی و انقلاب سیاسی نیز بهره می‌برد.به همین ترتیب،گسترش آن نیز بر همین اساس است. اما،به نظر می‌رسد،فرایند مذکور برای ایران به‌گونهء دیگری رقم خورده است.واکاوی زیرساختهای تأمین اجتماعی در ایران و مقایسهء آن با اروپا،نشان‌دهندهء تفاوت عمیق میان آنهاست،به‌طوری که می‌توان گفت بستر مناسب برای شکل‌گیری تأمین اجتماعی در ایران فراهم نبوده است.
عنوان مقاله [English]
The social security infrastructure of Iran in the thirteenth century
)